Co to jest endoskopia i jak się przygotować do zabiegu?

Endoskopia - co to jest? 

Endoskopia to nieinwazyjna metoda diagnostyczna, która pozwala na ocenę wnętrza ciała pacjenta za pomocą specjalistycznego sprzętu. Badanie endoskopowe polega na wprowadzeniu giętkiego endoskopu wyposażonego w źródło światła i kamerę do wnętrza ciała, co umożliwia wykrycie zmian chorobowych w badanym narządzie oraz pobieranie wycinków błony śluzowej do dalszych badań histopatologicznych. Endoskopia umożliwia nie tylko dokładną diagnozę wielu chorób, ale również wczesną profilaktykę. 

Na czym polega badanie endoskopowe? 

Zabieg endoskopowy jest przeprowadzany po to, by ułatwić w diagnozę układu pokarmowego i innych narządów wewnętrznych. Na czym polega endoskopia? Procedura zależy od badanego obszaru. Jak wygląda takie badanie? Najczęściej jest to wprowadzenie cienkiego, elastycznego narzędzia endoskopowego w kształcie rurki przez przełyk lub odbyt. Choć może brzmieć to nieprzyjemnie, sama procedura nie wiąże się z dużym ryzykiem, można je też wykonać w znieczuleniu ogólnym. Obecnie coraz częściej stosuje się również endoskopię kapsułkową, ale o tym za chwilę. 

Jakie są między innymi rodzaje endoskopii? 

Precyzyjne badanie umożliwiające diagnostykę schorzeń wewnętrznych, można podzielić na kilka rodzajów. Oto niektóre rodzaje endoskopii:

Gastroskopia –  badanie górnego odcinka przewodu pokarmowego

Gastroskopia umożliwia ocenę przełyku, żołądka oraz górnego odcinka jelita cienkiego. To jedna z najczęściej przeprowadzanych, procedur, stosowana w diagnostyce wrzodów, zmian chorobowych oraz nowotworów. Może być wykonywana w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym, decyzja należy do Ciebie! Jeśli zdecydujesz się na zabieg bez narkozy, w trakcie badania lekarz będzie dokładnie informował Cię jak masz się zachować i co obecnie jest wykonywane - to znacznie zmniejsza stres. 

Kolonoskopia – badanie jelita grubego

Kolonoskopia pozwala na dokładną ocenę jelita grubego, co jest kluczowe w diagnostyce polipów, nowotworów czy krwawienia. Badanie jelita jest wskazane szczególnie dla osób po 50. roku życia jako profilaktyka raka jelita grubego. Najczęściej wykonywany jest on w znieczuleniu ogólnym - nawet nie zauważysz, a będzie już po wszystkim!

Endoskopia kapsułkowa – nowoczesna metoda diagnostyki

Metoda ta umożliwia badanie za pomocą niewielkiej kapsułki z kamerą, którą pacjent połyka, co pozwala na precyzyjną ocenę dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Jest to innowacyjna technika pozwalająca na dokładne obejrzenie jelita cienkiego bez konieczności przeprowadzania klasycznej endoskopii. Taka forma zapewnia najbardziej bezinwazyjny przebieg całego zabiegu.

Inne procedury endoskopowe - bronchoskopia, cytoskopia i cholangiopankreatografia.

Bronchoskopia to badanie umożliwiające diagnostykę schorzeń dróg oddechowych, natomiast cystoskopia pozwala na ocenę pęcherza moczowego. W bardziej zaawansowanych przypadkach stosuje się endoskopową cholangiopankreatografię wsteczną do diagnostyki dróg żółciowych.

Przygotowanie do endoskopii 

Tu również wszystko zależy od rodzaju badania. Z pewnością lekarz kierujący Cię na badanie wnętrza jamy otrzewnej wyjaśni Ci wszystkie zalecenia -ważne, byś otrzymał je na piśmie. Dlaczego? Wizyta u lekarza zawsze wiąże się ze stresem, możliwe, że nie zapamiętasz wszystkich informacji, a zaleceń z pewnością będzie co najmniej kilka:

Endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego

Do gastroskopii należy przygotować się, pozostając na czczo co najmniej 6 godzin przed zabiegiem, a co najmniej na 4 godziny przed, nie należy pić, palić, ani żuć gumy.. W niektórych przypadkach, zwłaszcza u osób obciążonych ryzykiem (np. ze sztucznymi zastawkami serca), może być potrzebna profilaktyka antybiotykowa. Powiadom lekarza o  przebytych chorobach, przyjmowanych lekach i koniecznie wyjmij protezę zębową, jeśli taką posiadasz, by w trakcie badania nie przemieściła się  w sposób niekontrolowany. 

Badanie endoskopowe dolnego odcinka przewodu pokarmowego

Tu sytuacja jest nieco bardziej skomplikowana. Już 5 dni wcześniej należy przejść na specjalną dietę: Jasne pieczywo, chude mięso, ryż, makaron, kleiki, kisiele, budynie, buliony. Unikaj tłustych potraw, alkoholu, warzyw i owoców z pestkami, ciemnego lub ziarnistego pieczywa, napojów  gazowanych. Tydzień przed zabiegiem należy odstawić również preparaty suplementujące żelazo. Dzień przed, dieta staje się znacznie bardziej restrykcyjna, dopuszczone są jedynie napoje, takie jak herbata, czy woda niegazowana, lekkie, przetarte zupy (np bulion - bez stałych elementów) kisiele. Od lekarza otrzymasz również leki przeczyszczające wraz z dokładną instrukcją ich przyjmowania. 

W dniu zabiegu zalecana jest już tylko niegazowana woda i herbata. 

Przebieg badania endoskopowego

Jak wygląda badanie wnętrza jamy brzusznej? Bezpośrednio przed przeprowadzeniem endoskopii wnętrza jamy brzusznej, pacjent często otrzymuje znieczulenie miejscowe lub ogólne, aby zminimalizować dyskomfort. Jeśli będzie taka potrzeba, w trakcie endoskopii lekarz może pobierać próbki do badania histopatologicznego oraz usuwać polipy czy guzy. Endoskopia igłowa to specjalistyczna metoda umożliwiająca pobranie wycinka do dalszych badań histopatologicznych. Pobieranie wycinków błony śluzowej jest kluczowe m.in. w diagnostyce onkologicznej. 

Jakie są wskazania do endoskopii i kiedy wykonuje się badanie?

Endoskopia stanowi jedną z najlepszych metod w diagnostyce wielu schorzeń, w tym:

✅ Krwawienia z przewodu pokarmowego

✅ Niewyjaśnione bóle brzucha i przełyku

✅ Podejrzenie polipów lub nowotworów

✅ Diagnostyka dróg żółciowych

✅zaburzeń rytmu wypróżniania

Zabiegi endoskopowe są niezwykle skuteczne w wykrywaniu zmian chorobowych i umożliwiają precyzyjne pobranie materiału do badań histopatologicznych. Współczesna endoskopia, w tym endoskopia kapsułkowa, pozwala na nowoczesne, mniej inwazyjne metody diagnostyczne. Jeśli się wahasz, lub obawiasz, koniecznie skonsultuj swoje wątpliwości z lekarzem lub osobami, które już przez to przeszły.

W Medeor Clinic w Poznaniu, każdy pacjent rozważający gastroskopię lub kolonoskopię, otoczony jest szczególną opieką - tu nie ma pośpiechu ani zniecierpliwienia, zostaniesz wysłuchany, a lekarz odpowie na każde Twoje pytanie. Endoskopia to badanie kojarzące się z nieprzyjemnymi odczuciami. Stres w przypadku zabiegów endoskopowych jest całkowicie zrozumiały, zadaniem pracujących tu lekarzy jest pomóc Ci podjąć odpowiednią decyzję, by zadbać o Twoje zdrowie i życie.