Gastroskopia Kolonoskopia

Czym jest gastroskopia?

Gastroskopia jest badaniem diagnostycznym, które pozwala na ocenę stanu górnego odcinka przewodu pokarmowego, w tym przełyku, żołądka i dwunastnicy. W trakcie badania lekarz wprowadza przez usta pacjenta elastyczną rurkę zwaną gastroskopem, wyposażoną w kamerę i źródło światła. Obraz z kamery jest wyświetlany na kolorowym monitorze, co umożliwia dokładną ocenę błony śluzowej oraz wykrycie ewentualnych zmian, takich jak polipy, żylaki czy zapalenia błony śluzowej.

Wskazania do gastroskopii

Gastroskopia jest zalecana w diagnostyce i leczeniu wielu schorzeń układu pokarmowego. Wskazania do jej wykonania obejmują między innymi:

1. Objawy choroby refluksowej przełyku.

2. Podejrzenie choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy.

3. Problemy z przełykaniem.

4. Krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego.

5. Niewyjaśniona utrata masy ciała.

6. Podejrzenie obecności polipów lub żylaków.

7. Diagnostyka infekcji Helicobacter pylori 

8. Monitorowanie stanu przewodu pokarmowego w przypadku chorób przewlekłych.

Przygotowanie do gastroskopii

Tego typu badania mogą wywoływać stres, dlatego tak ważne jest by Pacjentowi zapewniono odpowiednie warunki: spokój, pełną, wyczerpującą informację i empatyczną opiekę. Jak się przygotować? Dokładną instrukcję przekaże Ci lekarz prowadzący na wizycie poprzedzającej badanie, ale warto już teraz, żeby poznać ogólne zasady:

1. Pozostań na czczo przez co najmniej 6 godzin przed badaniem

2. Skonsultuj z lekarzem przyjmowane leki oraz opowiedz mu o wszystkich chorobach, by wykluczyć ewentualne przeciwwskazania. 

3. W zależności od potrzeb, badanie możesz wykonywać w znieczuleniu miejscowym (np. lidokainą w aerozolu) natomiast gastroskopia w znieczuleniu ogólnym wymaga dodatkowo wcześniejszej konsultacji anestezjologicznej. 

Dzień przed badaniem:

• spożyj lekką kolację do godziny 18:00 (bez mleka, surowych owoców i warzyw),

• napoje niegazowane możesz pić w dowolnej ilości.

W dniu badania:

• nie spożywaj pokarmów ani płynów przez co najmniej 6 godzin przed badaniem,

• nie pal papierosów przez minimum 2 godziny przed badaniem,

• nie żuj gumy,
• przynieś ze sobą: skierowanie na badanie w wersji papierowej, dokumentację medyczną, wyniki EKG i badań krwi.

Przebieg badania

Choć gastroskopia kojarzy się niezbyt przyjemnie, nie ma się czym stresować  - wiele osób już po badaniu stwierdza, że "nie taki diabeł straszny, jak go malują". Jeśli skorzystasz ze znieczulenia ogólnego, po prostu zaśniesz, i obudzisz się już po wszystkim. Jeśli z kolei zdecydujesz się na badanie w znieczuleniu miejscowym, lekarz na bieżąco podczas zabiegu będzie dawał Ci instrukcje co masz robić, oraz tłumaczył co w danym momencie się dzieje. W razie potrzeby, podczas gastroskopii lekarz może pobrać wycinki do badania histopatologicznego, co pozwala na wykrycie zmian nowotworowych lub innych nieprawidłowości. 

Czym jest kolonoskopia?

Kolonoskopia to endoskopowe badanie diagnostyczne i terapeutyczne, które pozwala na szczegółową wizualizację wnętrza całego jelita grubego (okrężnicy i, w części przypadków, końcowego odcinka jelita cienkiego). Polega na wprowadzeniu przez odbyt giętkiego aparatu z kamerą (kolonoskopu).

Wskazania do kolonoskopii

Wskazania diagnostyczne:

1. Badania przesiewowe: Wykrywanie raka jelita grubego u osób bez objawów (zwykle po 50. roku życia lub wcześniej, jeśli występuje obciążenie rodzinne),
2. Krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego (jawne lub utajone w kale).
3. Niewyjaśniona niedokrwistość z niedoboru żelaza.
4. Przewlekła biegunka lub zmiana rytmu wypróżnień.
5. Bóle brzucha o nieustalonej przyczynie.
6. Diagnostyka i monitorowanie nieswoistych zapaleń jelit (choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego).
7. Podejrzenie polipów lub nowotworu jelita grubego (np. na podstawie innych badań obrazowych lub testu na krew utajoną w kale).

Wskazania terapeutyczne:

1. Usunięcie polipów (polipektomia).
2. Tamowanie krwawień z przewodu pokarmowego.
3. Poszerzanie zwężeń w jelicie grubym.

Przygotowanie do kolonoskopii

Na 7 dni przed badaniem:

• unikaj owoców pestkowych (np. winogrona, kiwi, truskawki), pomidorów, sałatek warzywnych, nasion (np. siemię lniane, mak).

Na 2 dni przed badaniem:

• tylko dieta płynna – bez surowych warzyw, owoców i napojów gazowanych.

• możesz spożywać: kisiel, budyń, serki homogenizowane (bez dodatków).

• płyny: dowolna ilość (woda, herbata, klarowny bulion).

Instrukcja stosowania preparatów do oczyszczania jelit:

Badanie do godz. 12:00 (rano)

Jednodniowe przygotowanie (dzień przed):

• lek przeczyszczający dostępny na receptę – wg standardowych schematów dostępnych w instrukcji podania.

Badanie po godz. 12:00 (popołudniu)

Dwudniowe przygotowanie (dzień wcześniej + rano w dniu badania):

• podzielone dawki leków przeczyszczających – zgodnie z zaleceniem lekarza lub instrukcją z opakowania.

Jeśli masz pytania dotyczące preparatu lub dawki – skontaktuj się z nami.

W dniu badania:

• nie spożywaj żadnych posiłków ani napojów.
• przyjmij leki stałe (np. na nadciśnienie, padaczkę) popijając minimalną ilością wody.
• pacjenci chorujący na cukrzycę lub przyjmujący leki przeciwzakrzepowe powinni wcześniej skonsultować się z lekarzem prowadzącym.
• kobiety w ciąży lub karmiące – również wskazana jest konsultacja lekarska.
• przynieś ze sobą: skierowanie na badanie w wersji papierowej, dokumentację medyczną, wyniki EKG i badań krwi.
• zrezygnuj z makijażu i lakieru na paznokciach, nie zakładaj biżuterii.

Przyjęcie do kliniki:

• przybądź na 30 minut przed wyznaczoną godziną,
• jeśli badanie jest wykonywane w znieczuleniu ogólnym przyjedź z osobą towarzyszącą. Po badaniu nie możesz prowadzić pojazdów mechanicznych przez dobę,
• zabierz ze sobą: dokument tożsamości, wyniki wymaganych badań, skierowanie na badanie w wersji papierowej,

• czas badania może się przesunąć – prosimy o wyrozumiałość.